ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΤΡΕΛΟΣ ΛΑΓΟΣ;

Μ Ι Λ Τ Ο Σ    Σ Α Χ Τ Ο Υ Ρ Η Σ   (29 Ιουλίου 1919 - 29 Μαρτίου 2005)

                                                                                                                                                                                            

Ο ΤΡΕΛΟΣ ΛΑΓΟΣ Γύριζε στους δρόμους ο τρελός λαγός γύριζε στους δρόμους ξέφευγε απ' τα σύρματα ο τρελός λαγός έπεφτε στις λάσπες Φέγγαν τα χαράματα ο τρελός λαγός άνοιγε η νύχτα στάζαν αίμα οι καρδιές ο τρελός λαγός έφεγγε ο κόσμος Bούρκωναν τα μάτια του ο τρελός λαγός πρήσκονταν η γλώσσα βόγγαε μαύρο έντομο ο τρελός λαγός θάνατος στο στόμα (από τα Ποιήματα 1945-1971, Kέδρος 1977)

Ο ΜΙΛΤΟΣ ΣΑΧΤΟΥΡΗΣ,  φιλοξενήθηκε στη σειρά κινηματογραφικών εκπομπών του ΓΙΑΝΝΗ ΣΜΑΡΑΓΔΗ «ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ», σε σενάριο και σκηνοθεσία του ΛΕΥΤΕΡΗ ΞΑΝΘΟΠΟΥΛΟΥ. Στην εκπομπή ο ποιητής μιλά για τη ζωή και το έργο του, τη γνωριμία του με το σουρρεαλισμό, την αγάπη του για τη ζωγραφική. Τέλος, παραδέχεται ότι ο «Τρελός Λαγός» του ομώνυμου ποιήματός του είναι ο ίδιος.

ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ

Ο Επαναστάτης, ο Δημιουργός, ο Άνθρωπος

 Σαν σήμερα, στις 29 Ιουλίου 1925 γεννήθηκε ένας μύθος...

Πλούσιο αφιέρωμα στο έργο του μεγάλου μας μουσικοσυνθέτη στο ω3

Δέκα διάσημοι συγγραφείς σε σπάνιες εμφανίσεις

Διαβάζεις ένας βιβλίο. Το έχεις στη βιβλιοθήκη σου για χρόνια. Η αγάπη για ένα βιβλίο, για ένα συγγραφέα, εμπνέει μια φυσική περιέργεια για το πρόσωπο πίσω από τις λέξεις. Για μερικούς από αυτούς, η λατρεία του κοινού τους έχει εκθέσει στην αδηφάγο δημοσιότητα, άλλοι όμως παραμένουν ένα αίνιγμα. Οι φωνές και η εικόνα τους πολλές φορές αποτυπώθηκε στο φακό εξαιτίας ακόμα και ενός τεχνικού λάθους.

Τζωρτζ Οργουελ/ Φ. Σ. Φιτζέραλντ/Τζ. Ντ. Σάλιντζερ/Μαρκ Τουέν/Αννα Φρανκ/Ανν Σέξτον/Σάμιουελ Μπέκετ/Αρθουρ Κόναν Ντόιλ/Δάφνη Ντι Μωριέ/Κόρμακ Μακ Κάρθι

Το σχέδιο για το Νέο Λύκειο

Έρχονται σημαντικές αλλαγές, που πρώτοι θα τις «γευθούν» οι μαθητές της Α' Λυκείου, οι οποίοι όμως, λόγω ελλείψεων σε βιβλία, θα αναγκαστούν το πρώτο διάστημα να κατεβάζουν σημειώσεις από το Διαδίκτυο. Μεγάλη καινοτομία είναι η Ερευνητική Εργασία, που θα διδάσκεται και στις τρεις τάξεις...

Διαβάστε όλο το άρθρο στο ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ

Εμμανουήλ Ροΐδης

• Στην Ελλάδα άπαντες οι έχοντες ονύχια αγωνίζονται να σπαράξωσιν τους έχοντες πτερά.

• Ως οι Ινδοί εις φυλάς, ούτω και οι Έλληνες διαιρούνται εις τρεις κατηγορίας: α) Εις συμπολιτευομένους, ήτοι έχοντας κοχλιάριον να βυθίζωσιν εις την χύτραν του προϋπολογισμού. β) Εις αντιπολιτευομένους, ήτοι μη έχοντας κοχλιάριον και ζητούντας εν παντί τρόπω να λάβωσιν τοιούτον. γ) Εις εργαζομένους, ήτοι ούτε έχοντας κοχλιάριον ούτε ζητούντας, αλλ’ επιφορισμένους να γεμίζωσι την χύτραν διά του ιδρώτος των.

• Είς νόμος απαιτείται εις αυτήν τη χώραν, ο οποίος να επιτάσσει την εφαρμογήν όλων των υπολοίπων νόμων.

• Έκαστος τόπος έχει την πληγήν του: Η Αγγλία την ομίχλην, η Αίγυπτος τας οφθαλμίας, η Βλαχία τας ακρίδας και η Ελλάς τους Ελληνας.

•  Η θέσις των παρ’ ημίν πολιτευομένων πολύ ομοιάζει την των αυτοκρατόρων της Βυζαντινής Ρώμης, οίτινες προς κατάληψιν του θρόνου συνεμάχουν μετά Φράγκων, Τούρκων και Βουλγάρων, εις ους αυτοί τε και οι υπήκοοι αυτών επλήρωνον έπειτα λύτρα.

•  Ο Έλλην προτιμά συνήθως την ομαλωτέραν οδόν, έστω και άγουσαν εις βάραθρον. 

Ο Ροΐδης είναι γνωστός κυρίως ως συγγραφέας της Πάπισσας Ιωάννας και κριτικός. Τη γραφή του χαρακτηρίζει το περίτεχνο ύφος, το ευφυές, συχνά σαρκαστικό χιούμορ, η σατιρική διάθεση. Η κριτική του οπτική, αποτέλεσμα των ελληνικών και ευρωπαϊκών σπουδών του, του έντονου κοινωνικοπολιτικού προβληματισμού του και της αξιοσημείωτης οξυδέρκειάς του, διαμορφώθηκε κυρίως μετά την Πάπισσα Ιωάννα. Ήδη ωστόσο με το πρώτο αυτό έργο του αντιτάχθηκε στην ελληνοχριστιανική και αντιευρωπαϊκή θεωρία της εποχής του, για να περάσει σταδιακά στην επόμενη φάση, όπου υπεραμύνθηκε ενός νέου κοσμοπολίτικου πνεύματος στη νεοελληνική λογοτεχνική παραγωγή και καταδίκασε τη ρητορεία της ρομαντικής έκφρασης της Α΄ Αθηναϊκής Σχολής, διατηρώντας ωστόσο παράλληλα τις καταβολές του στον ευρωπαϊκό διαφωτισμό  και το ρομαντισμό του Byron.

Στο γλωσσικό ζήτημα εξάλλου ο Ροΐδης τάχθηκε θεωρητικά υπέρ της δημοτικής (η μελέτη του για το Ταξίδι του Ψυχάρη αποτέλεσε την πρώτη παρουσίασή του στην Ελλάδα) που θα προερχόταν από τον βαθμιαίο καθαρισμό της καθαρεύουσας. Χαρακτηριστικό του έργου του είναι η δημιουργική επίδραση του προσωπικού λογοτεχνικού ύφους του στην καθαρεύουσα γλώσσα. Στη δημοτική έγραψε μόνο ένα διήγημα με τίτλο Η Μηλιά (1895).

 Ιδιόμορφη τέλος στάθηκε η σχέση του με τους πεζογράφους της γενιάς του 1880, καθώς καταδίκασε την ηθογραφική λογοτεχνική παραγωγή και περιήλθε σε ανοιχτή ρήξη με τους νεώτερους συγγραφείς. Στην ιστορία της νεοελληνικής κριτικής σημαντική θέση κατέχει η διαμάχη του με τον Άγγελο Βλάχο, με αφορμή την εισήγηση του πρώτου στον ποιητικό διαγωνισμό του Παρνασσού το 1877, όπου αποκήρυξε όλα τα έργα που είχαν υποβληθεί και υπό την επίδραση της θεωρίας του Ταίν για την ποιητική ατμόσφαιρα διατύπωσε την άποψη περί ανυπαρξίας ποιητικής παραγωγής στην Ελλάδα, με εξαιρέσεις τους Σολωμό, Χριστόπουλο, Βηλαρά, Αχιλλέα Παράσχο και Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Με την εισήγησή του ο Ροΐδης καταδίκασε στην ουσία την έκφραση του ρομαντισμού από την Α΄ Αθηναϊκή σχολή και την τακτική των ποιητικών διαγωνισμών και εισηγήθηκε την ανάγκη αναπροσανατολισμού της νεοελληνικής πεζογραφίας. Παράλληλα υπήρξε ένας από τους εισηγητές συγγραφέων όπως οι ΄Εντγκαρ ΄Αλαν Πόε, Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, Μπωντλαίρ στην Ελλάδα.

Συνοπτικά θα λέγαμε πως ο Ροΐδης αποτέλεσε μια μοναχική περίπτωση δημιουργού που κάλυψε χρονικά μια μεγάλη περίοδο της νεώτερης λογοτεχνίας μας και δημιουργώντας στην καμπή της πρώτης Αθηναϊκής Σχολής προς τη δεύτερη αντιμετωπίστηκε ως ριζοσπάστης από τους συγχρόνους του και ως συντηρητικός από τους νεώτερούς του.

(Πηγή: Ε.ΚΕ.ΒΙ)

Ο ΑΣΤΡΟΛΑΒΟΣ και Ο ΔΡ ΟΞ

 Ένας αστρολάβος του ουρανού και της ζωής

     Ως  θαλασσοπόροι  στα κύματα της πολύμορφης κρίσης που μας δέρνει έχουμε ανάγκη σήμερα παρά ποτέ  το λόγο ενός αληθινού πνευματικού ανθρώπου. Ο Γιώργος Γραμματικάκης με το νέο του βιβλίο προσπαθεί να μας προσανατολίσει στους δρόμους του ουρανού και της ζωής. Στο πρώτο μέρος του βιβλίου του μας παρουσιάζει το θαυμαστό κόσμο της αστροφυσικής μέσα από μια θαυμαστή συναίρεση εκλαϊκευμένου επιστημονικού λόγου, φιλοσοφικού στοχασμού και λογοτεχνίας, ενώ στο δεύτερο μέρος, μεταφέροντας τη σκέψη του από τον ουρανό στο μικρό μας πλανήτη και στον αποπροσανατολισμό των κατοίκων του,  επιχειρεί να  μας υπενθυμίσει τις αληθινές αξίες της ζωής, με μια σειρά άρθρων του που κατά καιρούς έχουν δημοσιευτεί στον Τύπο.

 Ένα από αυτά είναι και το  “Exit”, απόσπασμα του οποίου ακολουθεί.

Εμείς λοιπόν, όλοι οι άλλοι, είναι ανάγκη να εξέλθομε. Σε ένα σπουδαίο αλλά ελάχιστα γνωστό διήγημα του Ιουλίου Βερν -το  «Πείραμα του δόκτορος Οξ»- οι κάτοικοι μιας ολόκληρης πόλεως περιέρχονται αργά σε μια κατάσταση ανεξήγητη. Ο παραλογισμός και η ένταση κυριαρχούν. Η κατάσταση όμως αυτή εκτονώνεται ευθύς ως κάποιοι από τους κατοίκους περιπατήσουν τυχαία προς την κορυφή ενός λόφου. Εκεί ανακαλύπτουν και πάλι τον πραγματικό εαυτό τους, τις ξεχασμένες αξίες και τα πράγματα που τους συνδέουν. Η ερμηνεία δεν αργεί: Ένας παρανοϊκός  επιστήμων, ο δόκτωρ Οξ, διοχέτευε στην πόλη και προς χάριν των πειραμάτων του ένα αέριο με καταστρεπτικές επιδράσεις στα νεύρα και την προσωπικότητα των κατοίκων. Αρκούσε ο καθαρός αέρας του λόφου, για να επανέλθουν οι τυχεροί σε ένα κώδικα αξιών και συμπεριφοράς, που περιόριζε την επίδραση των τοξικών αερίων.

Έξω λοιπόν, προς τον καθαρό αέρα, προς  την κορυφή του λόφου. Ας  παραμερίσομε προσωρινά το πολύπλοκο ερώτημα: Ποιος άραγε ή ποιοι είναι εκείνοι, που διοχετεύουν τα τοξικά αέρια στην Πόλη; Να 'ναι λοιπόν το «σύστημα», οι ανάξιοι πολιτικοί, η τρόικα –ή μήπως μια Ευρώπη που ξέχασε τους πρωταρχικούς λόγους της υπάρξεως της; Με αυτά τα ερωτήματα ασχολούνται ωστόσο κατά κόρον οι πρωινές εκπομπές της τηλεόρασης, επίκαιρα αφιερώματα και ειδικά βιβλία, βαρύγδουποι αναλυτές και δημοσκόποι. Η ίδια η επιδημία δεν φαίνεται να τους ενδιαφέρει, κυρίως περιγράφουν  τα συμπτώματα της. Εμείς εδώ, που δεν ακολουθούμε αυτό το ρεύμα, ας εστιάσομε στο μόνο εθνικό αίτημα: Έξω, στον καθαρό αέρα. Εκεί που κινούνται ακόμα άνθρωποι, με τις αδυναμίες και την μεγαλοσύνη τους και όχι τα θύματα ενός παρανοϊκού δόκτορα. Εκεί, που κυριαρχεί το ερώτημα «τι μπορούμε να κάνομε;» και όχι το εξαντλημένο «ποιος φταίει». Εκεί: Δίπλα στον άνεργο, όσοι μπορούμε, κοντά στα θύματα του δόκτορα Οξ, όσοι αντέχομε.

To exit, φίλοι. Αυτό είναι το μόνο αίτημα -και όχι βέβαια οι εκλογές!- που έχει περιεχόμενο και σημασία. To exit: Από μια  Ελλάδα, που σέρνεται πάλι από τις αμαρτίες και την πολιτική της ευτέλεια, στην άλλη Ελλάδα, την παράλληλη Ελλάδα, που δεν έπαυσε να υπάρχει. Εκεί βρίσκεται πάντοτε  ο δάσκαλος, που διδάσκει σωστά τα παιδιά ή ο γιατρός, που δεν βλέπει τον πάσχοντα ως χαρτονόμισμα. Στην παράλληλη Ελλάδα ανήκουν οι άνθρωποι της Τέχνης που, συχνά ανέστιοι και πένητες, επιμένουν να δημιουργούν στο θέατρο, στη μουσική, στον κινηματογράφο. Εκεί πάλι ανήκουν όσοι κινητοποιούνται, χωρίς την αυτοπροβολή που επιδιώκουν άλλοι, για το καλό του διπλανού τους, για να διασωθεί μια ομορφιά που χάνεται, για να γίνει η σιωπηρή οργή μας φροντίδα και πράξη.

Είναι ο μόνος τρόπος: Tο exit. Από την Ελλάδα του κενού λόγου και του παροξυσμού, στην άλλη Ελλάδα, που υπάρχει δίπλα μας και μέσα μας. Ενώ όμως τα φωτεινά σήματα δείχνουν τον δρόμο, ας μην νομίσει κανείς ότι είναι εύκολος και ασφαλής. Κυρίως επειδή σε κάθε του στροφή, σε κάθε του πέρασμα, πρέπει να κοιτάζομε κατάματα τους νέους ανθρώπους και να ψιθυρίζομε ένα συγγνώμη.

 Μπορείτε να διαβάσετε όλο το άρθρο εδώ.

Κι επειδή θεωρώ βέβαιο ότι σας γεννήθηκε η επιθυμία να διαβάσετε αυτήν την άγνωστη νουβέλα του Ιουλίου Βερν…

Μπορείτε να τη βρείτε σε ηλεκτρονική μορφή εδώ.    Dr OX

Αξίζει να την απολαύσετε,  σαν παραμύθι, σαν περιπέτεια επιστημονικής φαντασίας ή σαν συμβολική και προφητική απεικόνιση της δικής μας κοινωνίας. Το θέμα μάλιστα αποκτά και «επικαιρότητα» λόγω της ομαδικής μοιρολατρικής παράκρουσης να αποδίδουμε σε «ψεκασμούς» τη μετάλλαξη του χαρακτήρα και την παθητικότητά μας… 

Καλή ανάγνωση

Πολιτιστικές εκδηλώσεις Δήμου Ναυπακτίας Ιούλιος-Αύγουστος 2013

Δείτε εδώ το  πρόγραμμα